Op de Camino gaat het niet om WAT je bent maar om WIE je bent

Wat is dat toch, dat we altijd de neiging hebben om onszelf met anderen te vergelijken. Dat we ons onwillekeurig druk kunnen maken over allerlei vragen waarvan we eigenlijk wel weten dat ze er niets toe doen. Wie is de belangrijkste, wie is de knapste, wie heeft de meeste invloed de beste baan en het meeste geld? Wie heeft het grootste netwerk, de meeste volgers? Groter is beter, rijker is beter, sterker is beter. Want wie wil er nu graag klein, zwak of kwetsbaar zijn, over het hoofd gezien worden, nauwelijks meetellen, haast onzichtbaar zijn?

Hoe vaak wordt er niet bij een eerste kennismaking of ontmoeting gelijk naar iemands werk gevraagd? Afhankelijk van de job en de positie geven we het bewust of onbewust een status. Het zegt misschien iets over het salaris en hoe hoog je op de ladder staat in een bedrijf of organisatie maar het zegt zo bitter weinig over wie die persoon achter dit beroep nu echt is. Blijkbaar hechten we meer waarde aan wat iemand is en zijn we de oprechte interesse in wie iemand nu werkelijk is kwijt geraakt.

Op de Camino staat de klassieke beroepsvraag zo’n beetje onderaan het vragenlijstje. Het voegt namelijk niets toe. Je kunt er niets mee en het zegt zo weinig. Of je nu tandarts, bakker of glazenwasser bent, je bent samen met alle andere pelgrims zo’n zeven weken overgeleverd aan de Goden met één gemeenschappelijk doel, eindigen in Santiago. Gedurende die zeven weken loop je met elkaar, eet je met elkaar, slaap je met elkaar en deel je lief en leed met elkaar.

In 2018 liep ik mijn eerste Camino. In de eerste gesprekken die ik met andere pelgrims voerde was ik ook geneigd om direct naar iemands werk te vragen. Al snel voelde dat onhandig. Door de open en kwetsbare opstelling van de meeste pelgrims verdween die vraag steeds vaker naar de achtergrond. De vraag paste niet en het was veel interessanter te weten wie die reisgenoot was in plaats van wat hij of zij was.

De gesprekken waren puur, diepgaand en zonder oordeel. Soms over pijn en verdriet maar ook over vreugde, vrijheid, het maken van keuzes, levensvragen en bijzondere gebeurtenissen. De open- en kwetsbare houding die ik bij veel pelgrims heb ervaren ben ik in de gesprekken na de Camino niet vaak meer tegengekomen. Misschien heeft het te maken met de eenvoud van de tocht in combinatie met het gezamenlijke doel. Voor competitie, het groter, beter, sterker of rijker willen zijn is in ieder geval geen ruimte op de Camino. Ze maken plaats voor saamhorigheid, dienstbaarheid en je kwetsbaar durven op te stellen. De Camino nodigt je uit om mens te zijn. Je hoeft tijdens de tocht niet bang te zijn voor het oordeel van anderen. Op de Camino gaat het niet om WAT je bent maar om WIE je bent.

Wat zou het voor jou betekenen om te (mogen)zijn wie je bent?